Σάββατο 23 Μαΐου 2009

ΕΡΓΟΣΤΑΣΙΑ ΠΑΡΑΓΩΓΗΣ ΕΝΕΡΓΕΙΑΣ ΤΑ ΣΠΙΤΙΑ ...ΤΩΡΑ ΚΑΙ ΣΤΗΝ ΕΛΛΑΔΑ;

Εργοστάσια παραγωγής ρεύματος τα σπίτια
Με κόστος περίπου 25.000 ευρώ, ο μικρός επενδυτής θα κάνει απόσβεση σε 9 χρόνια και θα «πουλάει» στη ΔΕΗ για άλλα 16
Θα μπορούσαμε να γεμίσουμε χιλιάδες μικρά «εργοστάσια» παραγωγής ρεύματος, σε όλες τις πόλεις της χώρας, με «καύσιμο» την πεντακάθαρη ενέργεια του ήλιου; Ναι, αυτή η προοπτική, που ήδη αποτελεί πραγματικότητα για μια σειρά άλλες ευρωπαϊκές χώρες, μπορεί πια να αναπτυχθεί και στην ηλιόλουστη Ελλάδα. Το δρόμο άνοιξε η απόφαση -επιτέλους- του υπουργείου Ανάπτυξης να άρει μια σειρά γραφειοκρατικά εμπόδια από τη δυνατότητα των πολιτών να εγκαταστήσουν στο σπίτι τους φωτοβολταϊκά συστήματα. Οι φωτοβολταϊκές διατάξεις αποτελούνται από κάτοπτρα (μοιάζουν με αυτά των ηλιακών θερμοσιφώνων), που μετατρέπουν την ηλιακή ενέργεια σε ηλεκτρισμό.
Χρειάστηκαν χρόνια ολόκληρα κριτικής και προσδοκίας και αρκετοί μήνες πιέσεων και υποσχέσεων για να φτάσουμε στην πολύ θετική για τον κλάδο των φωτοβολταϊκών και τις ανανεώσιμες πηγές ενέργειας απόφαση του ΥΠ ΑΝ με την οποία για μικρές επενδύσεις μέχρι 10 kW καταργείται η υποχρέωση του ιδιοκτήτη του κτιρίου να ανοίξει βιβλία στην εφορία, ενώ απλοποιείται δραστικά και η αδειοδότηση από την Πολεοδομία, αφού απαιτείται πλέον μόνο μια έγκριση μικρών εργασιών. Ταυτόχρονα, ανακοινώθηκε η τιμή με την οποία η ΔΕΗ θα αγοράζει το οικιακά παραγόμενο ρεύμα, δηλαδή 55 λεπτά την κιλοβατώρα, μια τιμή που είναι από τις ψηλότερες με βάση τα διεθνή δεδομένα σήμερα. Ο ιδιοκτήτης κάνει συμβόλαιο με τον ΔΕΣΜΗΕ ότι για 25 χρόνια θα μπορεί να πουλά το ηλεκτρικό ρεύμα που παράγει στην εγγυημένη τιμή μέχρι το 2012, ενώ στη συνέχεια θα υπάρχει μείωση 5% το χρόνο. Για να ενταχθεί κάποιος στο πρόγραμμα υπάρχει η δικαιολογημένη υποχρέωσή του να καλύπτει μέρος των αναγκών του σε ζεστό νερό με ηλιακό θερμοσίφωνα (με τον τρόπο αυτό ελπίζεται ότι θα υπάρξει και μια παράπλευρη ωφέλεια στα ηλιοθερμικά συστήματα). Μεγάλη προσοχή δίνει το ΥΠ ΑΝ και στο ζήτημα του χρόνου υλοποίησης των μικρών αυτών επενδύσεων, αφού σημειώνει ότι μέσα σε 70 μέρες πρέπει να έχει ολοκληρωθεί η διαδικασία.
Τι όφελος μπορεί να προκύψει όμως για ένα μέσο νοικοκυριό που θα επιλέξει να εγκαταστήσει φωτοβολταϊκά; Μια μέση ελληνική οικογένεια καταναλώνει 5.000 - 7.000 κιλοβατώρες (kWh) τον χρόνο. Το τιμολόγιο της ΔΕΗ είναι σήμερα στα 11 λεπτά την κιλοβατώρα, πράγμα που σημαίνει ότι το ετήσιο κόστος (μόνο για τη ΔΕΗ) βρίσκεται μεταξύ 550-700 ευρώ. Για να καλυφθούν οι συγκεκριμένες ανάγκες σε ηλεκτρικό ρεύμα υπολογίζεται ότι απαιτούνται φωτοβολταϊκά πάνελ ισχύος 5 kW και εμβαδού 60 - 80 τ. μ. σε ταράτσα ή 30 - 45 τ. μ. σε κεραμοσκεπή. Ένα τέτοιο σύστημα μπορεί να παράγει 6.500 kWh τον χρόνο, δηλαδή να αποφέρει έσοδα από την πώληση στο δίκτυο 3.575 ευρώ. Μέσω του συμψηφισμού, η ΔΕΗ θα επιστρέφει (σε διμηνιαίες δόσεις) το ποσό των 2.800 - 3.000 ευρώ τον χρόνο! Ένα σύστημα φωτοβολταϊκών 5kW κοστίζει περίπου 25.000 ευρώ. Αυτό σημαίνει ότι σε 9 χρόνια περίπου θα μπορεί ο μικρός επενδυτής να κάνει απόσβεση, ενώ θα απολαμβάνει μια εγγυημένη αγορά για άλλα 16 χρόνια.
Με την κίνηση αυτή του ΥΠ ΑΝ, εκτιμούν παράγοντες των εταιρειών φωτοβολταϊκών ότι θα δοθεί μια σημαντική ώθηση στην αγορά των συστημάτων ηλιακής ενέργειας στην Ελλάδα, που χειμάζονταν τόσα χρόνια. Ήδη υπάρχουν στην Ελλάδα δύο εργοστάσια που παράγουν φωτοβολταϊκά πάνελ.

Τέσσερα απαραίτητα «βήματα»

Ποια είναι τα βήματα που πρέπει να κάνει ένας πολίτης εάν θέλει να βάλει στο σπίτι του φωτοβολταϊκά;

1. Ο κάθε ενδιαφερόμενος μπορεί να βρει μια τεχνική εταιρεία, που θα τον βοηθήσει σε όλη τη διαδικασία. Ήδη υπάρχουν πάνω από 200 εταιρείες, ενώ το ΥΠ ΑΝ διαθέτει ενημερωτικό μητρώο τους. Η αμοιβή της εταιρείας υπολογίζεται σε 500 - 1.000 ευρώ ανάλογα με την επένδυση.

2. Επίσκεψη στην Πολεοδομία για να πάρει ο πολίτης έγκριση εργασιών μικρής κλίμακας. Το ΥΠ ΑΝ υπόσχεται ότι το «χαρτί» μπορεί να εκδοθεί σε πέντε μέρες.

3. Ακολουθεί η ΔΕΗ όπου πρέπει να υπογραφούν και να εγκριθούν δύο συμβάσεις, η σύμβαση σύνδεσης και η σύμβαση αγοραπωλησίας για 25 χρόνια. Για την υλοποίηση των έργων σύνδεσης, της εγκατάστασης των διπλών ρολογιών κλπ υπολογίζεται ότι θα καταβληθούν 300 - 500 ευρώ, ενώ για την έγκριση και των δύο συμβάσεων αρκούν 35 ημέρες.

4. Εγκαθίσταται το σύστημα από την τεχνική εταιρεία και αναμένεται η ενεργοποίηση της σύνδεσης. Ο χρόνος αναμονής δεν θα ξεπερνά τις 10 ημέρες.

«Τα πράγματα, σύμφωνα με τις εξαγγελίες, είναι απλά. Αρκεί να μην αποδειχθούν δύσκολα στην πράξη, αφού και μόνο το όνομα Πολεοδομία δημιουργεί τάσεις... φυγής», λέει στην «Κ» ο κ. Στέλιος Ψωμάς, σύμβουλος επενδύσεων για θέματα ενέργειας και περιβάλλοντος, ο οποίος παρά την αισιοδοξία του και τη θετική του εκτίμηση για τις εξαγγελίες του ΥΠ ΑΝ δεν κρύβει την ανησυχία του για πιθανές αναβιώσεις του τέρατος της γραφειοκρατίας. «Ένα ζήτημα που πρέπει να λυθεί στο άμεσο μέλλον είναι να δοθεί δυνατότητα εφαρμογής και στα μη διασυνδεδεμένα με το δίκτυο νησιά, όπου και οι αποδόσεις είναι μεγάλες», συμπληρώνει.

Ακόμα πιο μεγάλες είναι οι αποδόσεις σε εμπορικά ή εταιρικά κτίρια, καθώς οι εταιρείες μπορούν να περάσουν την αγορά των συστημάτων στα έξοδά τους, εξοικονομώντας στην ουσία και το καταβληθέν ΦΠΑ.

Να σημειωθεί ότι από την κατάργηση της υποχρέωσης ανοίγματος βιβλίων στην εφορία ωφελούνται οι δημόσιοι υπάλληλοι, που σε διαφορετική περίπτωση αποκλείονταν.

Κυριακή 22 Μαρτίου 2009

ΜΑΘΗΜΑ ΔΑΚΥΒΕΡΝΗΣΗΣ

Πρόκειται για ένα απομακρυσμένο ορεινό χωριό που κατάφερε μετά από συστηματική προσπάθεια, όχι μόνο να σταθεί όρθιο, αλλά να γίνει πρότυπο ανάπτυξης. Για τη μεγάλη ανατροπή που έρχεται από την Ανάβρα του νομού Μαγνησίας.
Στις δυτικές πλαγιές της Όθρυος, σε υψόμετρο 1.000 μέτρων και σε απόσταση 40 χιλιομέτρων από την κοντινότερη κωμόπολη (τον Αλμυρό), οι 700 κάτοικοι, όλοι τους κτηνοτρόφοι, απολαμβάνουν εισοδήματα από 30 έως 100 χιλιάδες ευρώ και μια ποιότητα ζωής που μπορεί να συγκριθεί μόνο με την πλούσια Ελβετία. Εδώ ο κόσμος δεν φεύγει προς τα αστικά κέντρα, αλλά επιστρέφει στο χωριό του. Με ποσοστό ανεργίας στο μηδέν και με μέσο όρο ηλικίας τα 40 έτη, ο πληθυσμός διπλασιάστηκε μέσα στα τελευταία 15 χρόνια.
Οι υποδομές του υποδειγματικές: Το αιολικό πάρκο, που δίνει έσοδα 100.000 ευρώ ετησίως στην κοινότητα, τα τρία υπερσύγχρονα κτηνοτροφικά πάρκα που στεγάζουν το χειμώνα (όταν η Ανάβρα αποκλείεται από τα χιόνια) 25.000 ζώα, το πρότυπο σφαγείο, που θυμίζει χειρουργείο, το διώροφο παρκινγκ των 60 θέσεων, το γυμναστήριο με τα τελευταίας τεχνολογίας μηχανήματα, τα γήπεδα ποδοσφαίρου και μπάσκετ, το λαογραφικό μουσείο και φυσικά το περιβαλλοντικό-πολιτιστικό πάρκο, έκτασης 240 στρεμμάτων.
Η κοινωνική μέριμνα κατέχει πρώτιστη θέση: νηπιαγωγείο και δημοτικό του «κουτιού», αγροτικό ιατρείο (πάντοτε στελεχωμένο), δωρεάν στέγαση για τους δασκάλους και τους γιατρούς, «Βοήθεια στο σπίτι», σχεδιασμός για γηροκομείο, ακόμα και για πισίνα!
Πoιο είναι άραγε το μυστικό της επιτυχίας; Πώς μια μειονεκτική περιοχή κατάφερε το «θαύμα»;
Η μάχη με τη μιζέρια άρχισε τις αρχές της δεκαετίας του '90, όταν τα ηνία της κοινότητας πήρε ο Δημήτρης Τσουκαλάς, ένας άνθρωπος που άφησε την Αθήνα για να γυρίσει στο χωριό του και να προσφέρει στη γενέτειρά του. Με ένα διάλειμμα 4 χρόνων, είναι από τότε κοινοτάρχης της Ανάβρας.
Η κατάσταση που συνάντησε ήταν απελπιστική. Τα γελάδια, οι χοίροι και τα πρόβατα κυκλοφορούσαν ελεύθερα στο χωριό. Στους χωματόδρομους. Δεν υπήρχε πουθενά άσφαλτος. Το χειμώνα περπατούσες μέσα στη λάσπη, το καλοκαίρι η σκόνη σε έπνιγε.
«Προτεραιότητά μας ήταν η κατασκευή κτηνοτροφικών πάρκων, για να μπει τέλος στην αναρχία που επικρατούσε. Με φως, νερό και σωστή δόμηση, σταβλίζουν τα ζώα τους το χειμώνα. Τους υπόλοιπους μήνες βόσκουν ελεύθερα στα βουνά. Αυτός είναι και ο λόγος που το κρέας τους φημίζεται για την ξεχωριστή γεύση του. Η κτηνοτροφία είναι η πηγή των εισοδημάτων στην Ανάβρα», λέει ο πρόεδρος της
> κοινότητας. «Ίσως εγώ είμαι ο πιο φτωχός του χωριού, αφού η σύνταξη που παίρνω από τη ΔΕΗ, όπου έφυγα με το βαθμό του επιθεωρητή, κυμαίνεται στα 2.500 ευρώ».
Η πρόοδος συνεχίστηκε με την κατασκευή του σφαγείου βιολογικής γραμμής, το μοναδικό δημόσιο στην Ελλάδα, με πιστοποίηση από τη ΔΗΩ. Έτσι μπήκε τάξη και δημιουργήθηκε η βάση για την ανάπτυξη της βιοκτηνοτροφίας, με συνέπεια οι παραγωγοί να κερδίζουν σημαντικά ποσά από τις επιδοτήσεις της Ευρωπαϊκής Ένωσης, με χρήματα της οποίας έγιναν οι παραπάνω υποδομές.

Ξύπνιος, σχολαστικός και με όραμα ο πρόεδρος παρακολουθεί ανελλιπώς κάθε κοινοτικό πρόγραμμα και το εκμεταλλεύεται δεόντως. Το μεγαλύτερο επίτευγμά του, όπως λέει ο ίδιος, είναι ότι κατάφερε να αλλάξει τη νοοτροπία των συγχωριανών του. Στην αρχή έφεραν αντιρρήσεις στα σχέδιά του, αλλά με επιμονή και υπομονή τούς έπεισε.
Τώρα τους καλεί να δημιουργήσουν τυποποιητήρια για τα προϊόντα τους, ώστε να ολοκληρωθεί το φάσμα της βιολογικής παραγωγής.
Η Ανάβρα δεν βάσισε την ανάπτυξή της στο κράτος. Ήθελε έσοδα δικά της. Έτσι, πριν από τρία χρόνια ολοκλήρωσε το έργο του αιολικού πάρκου, με τις 20 ανεμογεννήτριες και ανάδοχο την ισπανική εταιρία Gamesa.
Το ρεύμα το αγοράζει η ΔΕΗ, ενώ η κοινότητα για τη χρήση του χώρου, που της ανήκει, εισπράττει έως και 100.000 ευρώ το χρόνο. Υπό δημοπράτηση βρίσκεται και η ανάπτυξη υδροηλεκτρικού εργοστασίου, από το νερό των πηγών της Ανάβρας. Από εκεί θα εισπράττονται άλλες 100.000 ευρώ.
Η επιστροφή στις ρίζες είναι μια σταθερή πολιτική για τον κ. Τσουκαλά. Για να ενισχυθεί κι άλλο ο πληθυσμός, έκανε επέκταση του οικισμού και δίνει οικόπεδα σε άστεγους δημότες στο μισό της αντικειμενικής τους αξίας και με αποπληρωμή σε 5 δόσεις.
«Δεν μας λείπει τίποτα. Εγώ, παρόλο που γεννήθηκα στην Αθήνα, ήρθα στο χωριό των γονιών μου, μόλις γνώρισα εδώ, κατά τη διάρκεια των διακοπών, το σύζυγό μου τον Παναγιώτη. Κάναμε τρία παιδιά. Δουλεύουμε με τον άνδρα μου φροντίζοντας τα 100 γελάδια που έχουμε. Πηγαίνουμε γυμναστήριο, πίνουμε τα τσιπουράκια μας στις 5 ταβέρνες του χωριού και αν θέλουμε νυχτερινή ζωή πεταγόμαστε μέχρι τον Δομοκό ή τον Αλμυρό», λέει η Νίκη Μηλιώνη.
Οι ηλικιωμένοι αισθάνονται ασφάλεια με τη μόνιμη παρουσία της αγροτικής γιατρού. Η Ελένη Τριανταφύλλου δέχεται 8 με 9 άτομα καθημερινά στο ιατρείο. Πήγε στην Ανάβρα στις 5 Αυγούστου και για τους επόμενους 9 μήνες που θα μείνει εκεί νιώθει τυχερή που βρέθηκε σε ένα τόσο φιλικό περιβάλλον. Μάλιστα, δεν επιβαρύνεται από την τσέπη της, γιατί μένει σε διαμέρισμα που της παραχώρησε η κοινότητα (όπως και οι τρεις δάσκαλοι).
Ο Αποστόλης Καπέλος και ο Πολύζος Κανατούλης είναι δυο νέοι κτηνοτρόφοι. Παίκτες στην ποδοσφαιρική ομάδα του χωριού (Α.Ο. ΟΘΡΥΣ), κάθονται στο καφενείο και συζητούν πώς θα αντιμετωπίσουν τον ΔΟΜΟΚΟ, την ισχυρότερη ομάδα της περιοχής. Περηφανεύονται για την προαγωγή στην Α' Ερασιτεχνική, αλλά και για τα επιτεύγματα του χωριού τους. «Να πάτε να δείτε το περιβαλλοντικό πάρκο», μας λένε.
Συναντάμε έναν παράδεισο. Αιωνόβια πλατάνια, σε μια διαδρομή πέντε χιλιομέτρων, με γεφύρια, παιδικές χαρές, πετρόκτιστη διακόσμηση και με τους λαγούς και τα ελάφια να ξεπετάγονται μέσα από τα ξέφωτα, με φόντο τον υδάτινο κόσμο του Ενιππέα (παραπόταμου του Πηνειού).
Εδώ κρατάει ακόμα το έθιμο της δρυστέλας, όπου οι νοικοκυραίοι πλένουν ρούχα και χαλιά με τα ορμητικά νερά των πηγών. Μια περιφραγμένη έκταση, συνολικού εμβαδού 240 στρεμμάτων, που αποτελεί ταυτόχρονα και μουσείο παράδοσης. Άλλη μια ευκαιρία για να εισπράττει η κοινότητα έσοδα, καθώς πολλά σχολεία εκδηλώνουν ενδιαφέρον για επίσκεψη και αναμένεται να μπει συμβολικό εισιτήριο για τα έξοδα συντήρησής του.
Το πλέον μεγαλόπνοο σχέδιο, αυτή την περίοδο, είναι η επικείμενη εγκατάσταση συστήματος τηλεθέρμανσης. Με προϋπολογισμό 1.700.000 ευρώ (από ευρωπαϊκά κονδύλια) και με μελέτη από το ΤΕΙ Κοζάνης η Περιφέρεια έχει πει ήδη το «ναι».
Ένας κεντρικός λέβητας θα τοποθετηθεί στο πάνω μέρος του χωριού και από εκεί θα διοχετεύονται υπόγειοι αγωγοί από τους δρόμους της Ανάβρας με καυτό νερό. Το κάθε σπίτι θα συνδέεται με το σύστημα και θα έχει ολόκληρο το χειμώνα ζεστό νερό και θέρμανση, με μια ελάχιστη επιβάρυνση. Θα λειτουργεί με την καύση βιομάζας (κοπριές των ζώων, ξερά φύλλα, άχυρο κ.ά).
Έτσι για να έχουμε μέτρο σύγκρισης με τους δικούς μας (ανύπαρκτους) τοπικούς άρχοντες. Έχω την αίσθηση, πως το μόνο που κάνουν είναι να ικανοποιούν τις προσωπικές τους φιλοδοξίες – απωθημένα, σε βάρος μας. Μη έχοντας το θάρρος της αυτοκριτικής, ώστε να μας απαλλάξουν από την παρουσία τους…..