Υποβάθμιση-σοκ

Ακατανόητη και προβοκατόρικη θεωρεί το υπουργείο Οικονομικών την κίνηση του ξένου Οίκου Αξιολόγησης, στο παραπέντε σχεδόν των κρίσιμων συνόδων κορυφής, όπου αναμένεται να ικανοποιηθούν και αρκετά από τα ελληνικά αιτήμα (επιμήκυνση, μείωση επιτοκίων κλπ), στο πλαίσιο μιας συνεκτικής λύσης για την ευρωζώνη, δίνοντας απάντηση στις αιτιάσεις και τις ανησυχίες που κατά καιρούς εξέφραζαν οι ίδιοι Οίκοι!
Την Καθαρά Δευτέρα, ο οίκος αξιολόγησης Moody's Investors Service ανακοίνωσε πως υποβαθμίζει κατά τρεις μονάδες την πιστοληπτική ικανότητας της Ελλάδος, από το Βa1 στο B1.
Παράλληλα, δεν απέκλεισε το ενδεχόμενο να προβεί και σε ακόμη μεγαλύτερη υποβάθμισή της, εξαιτίας των επίμονων οικονομικών δυσκολιών που αντιμετωπίζει η χώρα και τον αμείωτο κίνδυνο χρεοκοπίας της.
Σχεδόν αμέσως, η απόφαση του οίκου Moody’s να υποβαθμίσει το αξιόχρεο της Ελλάδας κατά τρεις βαθμίδες έγινε βασική είδηση στα μεγάλα διεθνή οικονομικά πρακτορεία.
Το πρακτορείο Bloomberg αναφέρει ότι, μετά την ανακοίνωση του οίκου, σημειώθηκε άνοδος του spread των 10ετών ομολόγων του ελληνικού Δημοσίου κατά τέσσερις μονάδες βάσης, στις 901 μονάδες βάσης (9,01 ποσοστιαίες μονάδες), ενώ η ισοτιμία του ευρώ υποχώρησε κατά 0,1% έναντι του δολαρίου και διαμορφώθηκε στα 1,3975 δολάρια, αφού προηγουμένως είχε φθάσει τα 1,40 δολάρια.
Το πρακτορείο Reuters αναφέρεται στην απάντηση του υπουργείου Οικονομικών στην ανακοίνωση του οίκου Moody’s, επισημαίνοντας ιδιαίτερα τα σημεία της, τα οποία χαρακτηρίζουν αδικαιολόγητη την απόφαση του οίκου και τονίζουν ότι είναι επιτακτική η ανάγκη πιο αποτελεσματικής ρύθμισης των οίκων αξιολόγησης.
Σύμφωνα με το Reuters, η απόφαση του οίκου αξιολόγησης Moody’s να υποβαθμίσει κατά τρεις βαθμίδες το αξιόχρεο της Ελλάδας, αυξάνει την πίεση στους Ευρωπαίους ηγέτες να χαλαρώσουν τους όρους αποπληρωμής των δανείων της.
Το δημοσίευμα προσθέτει ότι η πίεση ασκείται, την ώρα που η Γερμανία και οι σύμμαχοί της φαίνονται να μην στηρίζουν ριζοσπαστικά μέτρα για τη μείωση του χρέους της Ελλάδας μέσω της αγοράς ή επαναγοράς ομολόγων. Προσθέτει, ακόμη, ότι την ανακοίνωση της Moody’s ακολούθησε η αύξηση των spreads των ομολόγων της Ελλάδας, της Πορτογαλίας και της Ισπανίας.
Άλλο δημοσίευμα του πρακτορείου Bloomberg μεταφέρει δήλωση της αναλύτριας του οίκου Moody’s για την Ελλάδας, Σάρα Κάρλσον, ότι το αποτέλεσμα της Συνόδου Κορυφής του Μαρτίου δεν θα επηρεάσει σημαντικά τις μακροπρόθεσμες προοπτικές της Ελλάδας.
Η αναλύτρια είπε ότι η βασική θέση του οίκου είναι ότι η Ελλάδα δεν θα προχωρήσει σε αναδιάρθρωση του χρέους της. «Η κεντρική μας άποψη είναι ότι η Ελλάδα θα επιτύχει τους στόχους της και δεν θα χρειαστεί να επιβάλει ζημιές στους κατόχους των δανείων, αλλά υπάρχουν σημαντικοί κίνδυνοι σε σχέση με αυτό το αποτέλεσμα» είπε.
Η απάντηση του υπουργείου
Σε μια χωρίς προηγούμενο σε έκταση και ένταση (για Οίκο Αξιολόγησης) ανακοίνωση που εξέδωσε, το υπουργείο Οικονομικών αναφέρει: «Η σημερινή υποβάθμιση από τον οίκο αξιολόγησης Moody’s είναι εντελώς αδικαιολόγητη, καθώς δεν βασίζεται σε μια αντικειμενική και ισορροπημένη αξιολόγηση των οικονομικών συνθηκών τις οποίες αντιμετωπίζει η Ελλάδα. Επιπρόσθετα, το εύρος της υποβάθμισης και η χρονική στιγμή, που ο συγκεκριμένος οίκος επέλεξε για να την ανακοινώσει, είναι ακατανόητα και εγείρουν σοβαρά ερωτηματικά» αναφέρεται σε ανακοίνωση-απάντηση του υπουργείου Οικονομικών.
«Η απόφαση του οίκου αξιολόγησης βασίζεται αποκλειστικά στους εκτιμώμενους κινδύνους του προγράμματος και της διεθνούς κατάστασης. Η πρόοδος που έχει επιτευχθεί απλώς αναφέρεται στην ανακοίνωση, αλλά δεν συνυπολογίζεται στην ανάλυση ούτε στις θετικές προοπτικές που αυτή δημιουργεί για την οικονομία» συμπληρώνει το υπουργείο.
Και συνεχίζει: «Τα επιχειρήματα που επικαλείται ο οίκος στη σχετική ανακοίνωσή του κατά κανένα τρόπο δεν ανταποκρίνονται στην πρόοδο που έχει σημειωθεί τους τελευταίους μήνες και δεν αιτιολογούνται από καμία από τις εξελίξεις και τις πληροφορίες, που έχουν προστεθεί από τον Ιούνιο του 2010, όταν είχε αποφασιστεί η προηγούμενη υποβάθμιση της πιστοληπτικής ικανότητας της χώρας από τον ίδιο οίκο».
»Η ανακοίνωση προχωρά ένα βήμα παραπέρα, προεξοφλώντας την αποτυχία συγκεκριμένων πολιτικών -ενώ έχει ήδη υλοποιηθεί μεγάλος αριθμός μεταρρυθμίσεων- αλλά και τις ίδιες τις αποφάσεις της ΕΕ, τη στιγμή που όλοι γνωρίζουν ότι βρίσκεται σε εξέλιξη η διαπραγμάτευση για τη Σύνοδο Κορυφής στο τέλος του μήνα και οι οριστικές αποφάσεις δεν έχουν ακόμη ληφθεί».
»Ειδικότερα, ο οίκος Moody’s επικαλείται ως επιχείρημα ότι το έργο των διαρθρωτικών αλλαγών είναι δύσκολο και ενέχει πολλούς κινδύνους στην υλοποίηση, κάτι το οποίο είναι απολύτως γνωστό από πέρυσι τον Μάιο που υπογράφηκε το πρόγραμμα. Στους εννέα μήνες που έχουν μεσολαβήσει, όχι μόνο έχει αποδειχτεί η αποφασιστικότητα της Ελλάδας να προχωρήσει σε μεταρρυθμίσεις, αλλά έχουν εφαρμοστεί πρωτοφανείς σε κλίμακα παρεμβάσεις και μεταρρυθμίσεις. Η μείωση του ελλείμματος κατά έξι μονάδες του ΑΕΠ και του πρωτογενούς ελλείμματος περισσότερο από επτά μονάδες του ΑΕΠ είναι η πιο μεγάλη απόδειξη ότι, σε σχέση με εννέα μήνες πριν, οι κίνδυνοι, όχι απλώς δεν έχουν αυξηθεί, άλλα αντίθετα, η χώρα έχει μπει σε ένα δρόμο επιθετικής δημοσιονομικής προσαρμογής για να εξαλείψει τους κινδύνους που υπήρχαν».
»Επιπλέον, η ανακοίνωση επικαλείται καθυστέρηση στην ανάκαμψη των εσόδων, όταν το αποτέλεσμα από την εκτέλεση του Προϋπολογισμού του 2010 δείχνει αύξηση των εσόδων σχεδόν 6% σε μία χώρα που η ύφεση ήταν 4,5%. Η Moody’s προχωράει ακόμη περισσότερο, προεξοφλώντας, χωρίς κανένα νέο δεδομένο, την αποτυχία πολιτικών που είτε δεν έχουν ακόμη ψηφιστεί -όπως το φορολογικό νομοσχέδιο που είναι στη Βουλή- είτε μόλις έχουν ξεκινήσει να εφαρμόζονται».
»Τέλος, η Moody’s επικαλείται αβεβαιότητα σχετικά με τις συνθήκες στην Ευρωζώνη, μετά το 2013, και την επίδρασή τους στο ελληνικό χρέος, παρότι όλοι γνωρίζουν πως οι αποφάσεις σε επίπεδο Ευρωπαϊκής Ένωσης και Ευρωζώνης βρίσκονται ακόμη σε διαδικασία επεξεργασίας και πως υπάρχει ρητή δέσμευση από τις περισσότερες χώρες για αποφάσεις στην τακτική Σύνοδο Κορυφής του Μαρτίου. Το επιχείρημα αυτό αγνοεί πλήρως την έκφραση αποφασιστικότητας των χωρών-μελών της Ευρωζώνης με κάθε τρόπο να συνεχιστεί η στήριξη των χωρών, που αντιμετωπίζουν παρόμοια προβλήματα πρόσβασης σε δανειακά κεφάλαια».
«Η Ελλάδα αξιολογείται κάθε τρεις μήνες από τρεις διεθνείς οργανισμούς τόσο ως προς την υλοποίηση του προγράμματος διαρθρωτικών αλλαγών, όσο και ως προς την πρόοδο που σημειώνεται στους δείκτες δημοσιονομικής εξυγίανσης και ανταγωνιστικότητας. Η πρόσφατη αξιολόγηση από την Ευρωπαϊκή Ένωση, το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο και την Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα επιβεβαιώνει την πρόοδο που έχει σημειώσει η χώρα και οι εκτιμήσεις για την πορεία των δημοσιονομικών μεγεθών κινούνται στην αντίθετη κατεύθυνση από αυτή που υιοθετείται από τον συγκεκριμένο οίκο αξιολόγησης. Αυτό εντείνει την αίσθηση ότι η απόφαση για την υποβάθμιση της Ελλάδας δεν στηρίζεται σε ισχυρά επιχειρήματα» προσθέτει το υπουργείο.
«Σε τελική ανάλυση, η σημερινή υποβάθμιση από τη Moody’s είναι πιο αποκαλυπτική για τα λανθασμένα κίνητρα και την έλλειψη λογοδοσίας των οίκων αξιολόγησης, παρά για την πραγματική κατάσταση της ελληνικής οικονομίας. Οι οίκοι αυτοί δεν αντιμετώπισαν έγκαιρα την αύξηση του κινδύνου στον χρηματοπιστωτικό τομέα που οδήγησε στην κρίση του 2008, και τώρα ανταγωνίζονται μεταξύ τους για την πρωτιά στην «ανακάλυψη» κινδύνων που θα οδηγήσουν στην επόμενη κρίση. Σε μία ιδιαίτερα ευαίσθητη στιγμή για την παγκόσμια οικονομία και τις αγορές, παρόμοιες αδικαιολόγητες αποφάσεις ενέχουν τον κίνδυνο να εξελιχθούν σε αυτοεκπληρούμενες προφητείες. Σίγουρα βέβαια καθιστούν επιτακτική την ανάγκη πιο αποτελεσματικής ρύθμισης σε ευρωπαϊκό και παγκόσμιο επίπεδο των ίδιων των οίκων αξιολόγησης» καταλήγει η ανακοίνωση.
Σε κάθε περίπτωση, η απόφαση της Moody’s σε καμία περίπτωση δεν επηρεάζει τη χρηματοδότηση της Ελληνικής Δημοκρατίας, αφού συνεχίζει να αντλεί κεφάλαια από τον μηχανισμό στήριξης. Επιπλέον, η Ελλάδα σε συνεργασία με την Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα, την Ευρωπαϊκή Επιτροπή και το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο έχει λάβει όλες τις αναγκαίες πρόνοιες για την διαφύλαξη της σταθερότητας και την άντληση ρευστότητας για το ελληνικό τραπεζικό σύστημα.
Δεν σχολιάζει η Κομισιόν
Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή δεν σχολιάζει, κατά την πάγια τακτική της, τις ανακοινώσεις οίκων αξιολόγησης, δήλωσε στις Βρυξέλλες εκπρόσωπός της, κληθείσα να σχολιάσει την υποβάθμιση, από τον Moody’s, της πιστοληπτικής ικανότητας της Ελλάδας.
Ειδικότερα, απαντώντας σε σχετική ερώτηση κατά την ενημέρωση των εκπροσώπων του Τύπου, η Αμέλια Τόρες είπε ότι «έχουμε τις δικές μας αξιολογήσεις, τις οποίες γνωρίζετε και τις οποίες δημοσιοποιούμε σε τακτά χρονικά διαστήματα», επισημαίνοντας παράλληλα ότι η Επιτροπή δεν σχολιάζει ανακοινώσεις οίκων αξιολόγησης. «Αυτή η θέση δεν αλλάζει είτε πρόκειται για την Ελλάδα είτε για τη Moody’s» τόνισε χαρακτηριστικά η εκπρόσωπος της Επιτροπής.
Απαντώντας εξάλλου σε ερώτηση για τα αποτελέσματα της πρόσφατης Συνόδου του ΕΛΚ σχετικά με την ανάγκη να υπάρξει ευελιξία στα προγράμματα δανεισμού της Ελλάδας και της Ιρλανδίας, η Αμέλια Τόρες είπε ότι αυτήν την περίοδο διεξάγονται συζητήσεις για την επιμήκυνση του χρόνου αποπληρωμής των δανείων και τα επιτόκια δανεισμού, τονίζοντας πως τα δύο θέματα είναι αλληλένδετα.
Η εκπρόσωπος της Επιτροπής δεν θέλησε ωστόσο να προχωρήσει σε εκτιμήσεις για τις συνέπειες μιας ενδεχόμενης τέτοιας απόφασης.

ΠΗΓΗ:Πρώτο ΘΕΜΑ