Το στόμα του δεν έσταξε μέλι ποτέ για τους «σοφούς» της αμερικανικής κεντρικής τράπεζας (Fed) και του υπουργείου Οικονομικών των ΗΠΑ. Αυτούς άλλωστε θεωρεί ως ηθικούς αυτουργούς της τρέχουσας κρίσης που απειλεί τα θεμέλια του διεθνούς χρηματοοικονομικού συστήματος.
Ο λόγος για τον Μαρκ Φάμπερ, τον Ελβετό «γκουρού» των αγορών που έγινε διάσημος όχι μόνο για τις αιρετικές απόψεις του, που τον κατατάσσουν μεταξύ των κορυφαίων εκπροσώπων της απαισιόδοξης σκέψης στις αγορές, αλλά και για την έγκαιρη πρόβλεψή του για το ράλι στα εμπορεύματα και τις αναδυόμενες αγορές ήδη από τις αρχές της δεκαετίας.
Κακώς κείμενα
Η «Η» τον βρήκε και πάλι στην βόρεια Ταϊλάνδη, σε μια έπαυλη μετα-αποικιακού ρυθμού όπου ζει με την τέως αεροσυνοδό σύζυγό του, πάντα πρόθυμο να θίξει τα κακώς κείμενα στις αγορές και να δώσει συμβουλές σε ευήκοα ώτα. «Μην κοιτάτε το δέντρο και χάνετε το δάσος», είναι ο πρώτος χρησμός του για τα τελευταία επεισόδια της κρίσης. Όπως επισημαίνει, τα δραματικά γεγονότα που εξελίσσονται στον χρηματοοικονομικό κλάδο των ΗΠΑ, όπως η πτώχευση της Lehman Brothers, η εσπευσμένη πώληση της Merrill Lynch στην Bank of America και η κρατικοποίηση του ασφαλιστικού κολοσσού AIG, δεν αποτελούν το πρόβλημα αλλά απλώς ένα σύμπτωμα του πραγματικού προβλήματος: της τεράστιας φούσκας μοχλευμένου χρήματος που δημιουργήθηκε ως συνέπεια της χαλαρής νομισματικής πολιτικής της Fed τα τελευταία 25 χρόνια.
«Το σύστημα είναι διεφθαρμένο μέχρι το κόκαλο κι έχει ως κινητήριο δύναμη την απληστία και την αδιαφορία, οι οποίες ενθαρρύνθηκαν όλα αυτά τα χρόνια από τα υπερβολικά χαμηλά επιτόκια της Fed», τονίζει ο κ. Φάμπερ κατηγορώντας ευθέως τόσο τον νυν επικεφαλής της Fed, Μπεν Μπερνάνκι, όσο και τον επί σειρά ετών προκάτοχό του, Άλαν Γκρίνσπαν, για ανεύθυνη νομισματική πολιτική.
Όταν, λέει, για ένα τόσο μεγάλο διάστημα τα πραγματικά επιτόκια στην αγορά είναι αρνητικά, τότε είναι αναμενόμενο να προκύψουν υπερβολές, ωσάν αυτές για τις οποίες είχε προειδοποιήσει ήδη από το 1997 ο ίδιος ο Γκρίνσπαν, χωρίς ωστόσο να κάνει τίποτε.
Υπερβολές
Αποτέλεσμα αυτών των υπερβολών είναι η δημιουργία μιας πρωτοφανούς σε μέγεθος φούσκας μοχλευμένων κεφαλαίων πάνω σε σαθρά θεμέλια. Τα παθήματα των αμερικανικών επενδυτικών οίκων αποτελούν ενδεικτικό παράδειγμα, τονίζει ο κ. Φάμπερ: «Η Lehman Brothers είχε αξία κεφαλαιοποίησης 20 δισ. δολάρια, με την οποία υποστήριζε συνολική μόχλευση 600 δισ. δολαρίων».
Κατάρρευση
Όπως επισημαίνει, η κατάρρευσή της ήταν αναμενόμενη. Το ίδιο και τα προβλήματα στον πρόσφατο «γάμο» της Merrill Lynch (ML) με την Bank of America (BofA). Ο κ. Φάμπερ εκφράζει αμφιβολίες για το μοντέλο της συγχώνευσης των ανεξάρτητων χρηματιστηριακών εταιρειών με τις εμπορικές τράπεζες που προωθείται το τελευταίο διάστημα στις ΗΠΑ.
«Η αγορά της ML από την BofA δεν προέκυψε μέσα από ένα σαφές επιχειρηματικό πλάνο, αλλά ενορχηστρώθηκε από την Ουάσιγκτον, γεγονός που μειώνει τις πιθανότητες επιτυχίας του εγχειρήματος», τονίζει. Εξάλλου, προσθέτει, η προηγούμενη εξαγορά επενδυτικού οίκου (Charles Schwab) από τη BofA είχε αποτύχει. Τα επεισόδια της Lehman, της ML, της AIG είναι σημαντικά αλλά όχι αποφασιστικής σημασίας, σημειώνει ο κ. Φάμπερ, θεωρώντας τις πολιτικές που έχουν ακολουθήσει οι αμερικανικές αρχές πριν και κατά τη διάρκεια της κρίσης (μειώσεις επιτοκίων, κρατικοποιήσεις, χρηματοδότηση προβληματικών επιχειρήσεων) χρεοκοπημένες. Αν συνεχιστούν όμως αυτές οι τακτικές, λέει, η πιο εκκωφαντική χρεοκοπία θα είναι αυτή των ΗΠΑ! Με το συνολικό χρέος της αμερικανικής οικονομίας να είναι τουλάχιστον 5-6 φορές το ΑΕΠ, οι ΗΠΑ δεν δικαιούνται πλέον τη βέλτιστη (ΑΑΑ) αξιολόγηση της πιστοληπτικής τους ικανότητας.
Υποβάθμιση
Αν οι οίκοι αξιολόγησης, όπως οι Moodys, Standard & Poors και Fitch, έκαναν τη δουλειά τους ανεπηρέαστοι, οι ΗΠΑ θα είχαν ήδη υποστεί πιστοληπτική υποβάθμιση. Τελικά, λέει ο κ. Φάμπερ, η οικονομία των ΗΠΑ θα χρεοκοπήσει και κρατικοποιήσεις όπως αυτή της AIG ή των δύο προβληματικών πρωταθλητών της αμερικανικής αγοράς στεγαστικών δανείων. Freddie Mac και Fannie Mae, την οδηγούν ένα βήμα πιο κοντά στο χείλος του γκρεμού...
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου